Patates üretim ve ticaretine büyük denetim

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, hastalıktan ari ve nitelikli üretim yapılması, patateste zararlı organizmaların temiz alanlara bulaşmasını önlemek için, patates üretim ve ticaretine sıkı denetim getirmeye hazırlanıyor. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) tarafından hazırlanan talimat taslağına göre, ticari amaçla patates ekimi yapacak üreticiler, tarım il veya ilçe müdürlüklerinden izin alacak ve başvurdukları yıl için çiftçi kayıt sistemine üye olacak. İl veya ilçe müdürlüklerine verilen dilekçede, patatesin yemeklik veya tohumluk olarak ekiliş amacı ve yılda kaç ekim yapılacağı belirtilecek. Üretim izinleri her yıl yenilenecek.
"Ticari Amaçla Patates Üretilen Yerlerin ve Depoların Kontrolü ve Kontrolden Sonra Verilecek Rapor ve Ruhsatlarla Diğer Tedbirlere Dair Talimat Taslağı" Aralık ayı başında üreticiler ve uzmanlarla yapılacak toplantıda tartışılacak.

Patateste görülen halka çürüklüğü, patates kanseri, patates kist nematodları, ralstonia solanacearum hastalıkları ile mücadele için daha önce dört tebliğ çıkarılırken, patatesle ilgili tüm üretim ve pazarlamanın kontrol altına alınabilmesi için yeni bir talimat taslağı hazırlandı.

Talimat, patates yetiştiriciliğini denetim altına alarak, özel ve tüzel kişi ve kuruluşlarca hastalıktan ari ve nitelikli üretim yapılması ile patateste zararlı organizmaların temiz alanlara bulaşmasını önlemek için pazarlanmasının denetimini öngörüyor. Patates üretimini izne bağlamayı düzenleyen talimat ile ayrıca, patates hastalıklarının yayılmasının önlenmesi yanında, yemeklik olarak üretilen patatesin tohumluk olarak kullanılarak üretim kalitesinin düşürülmesinin önlenmesi de hedefleniyor.

Taslağa göre, sertifikalı tohumluk kullanmayan, kendi tohumunu kullanan üreticiler, üretim izni için il-ilçe müdürlüklerine başvururken, muhtardan aldıkları yazıyı getirecek. Karantinaya tabi etmenlerle bulaşık olan yerlerde patates üretimine izin verilmeyecek ve buralarda patates hastalıkları ile ilgili tebliğ ve tamimlere göre uygulanan karantina tedbirleri uygulanacak. Patates üretim izni almayan üreticilere, zirai karantina taşıma ve satış sertifikası düzenlenmeyecek ve bu patateslerin üretimin yapıldığı il-ilçe dışına nakline ve pazarlanmasına izin verilmeyecek.

Anaç tohumluk ithalatı yaparak sertifikalı patates tohumluğu üretimi yapan veya sözleşmeli üretim yaptıran firmalar, her üretim sezonunda üretimlerini ilgili il veya ilçe müdürlüğüne bildirecek. Üretim izni verilen gerçek veya tüzel kişilerden de, bakanlık düzenlemelerine uyacaklarına ilişkin taahhütname alınacak. Bu taahhütnameye uymayanların patates üretim izinleri iptal edilecek.

ÜRETİCİLER VE

DEPOLAR KAYIT ALTINA ALINACAK

Patates üretim izni alan üreticiler, il müdürlüklerince kayıt altına alınacak. Her üreticiye tarım il-ilçe müdürlüğünce bir kod numarası verilecek. Yetiştirilen patatesler pazarlanırken Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası üzerinde yetiştirildiği il, kod numarası ve yetiştiricinin adı, soyadı veya ticaret unvanı bulunacak.

Kod numarası her ilin trafik kodu ile başlayacak. İl müdürlükleri merkez ilçeden başlamak üzere her ilçeye alfabetik sıraya göre sıra numarası verecek. İlçe müdürlükleri bölgelerindeki üreticilerin başvuru sırasına göre her üreticiye sıra numarasını ekleyecek.

Söz gelimi, Nevşehir'in trafik Kodu (50), Merkez ilçeninki (01), Acıgöl ilçesinin ki (02) olarak belirlenirken, tüketici, (50. 02. 01) kod numarası ile pazarlanan patatesin, Nevşehir'in Acıgöl ilçesindeki bir numaralı üretici tarafından üretildiğini bilecek. İl veya ilçe müdürlükleri, kendilerine sertifikalı tohumluk yetiştirmek üzere üretim izni için başvuran gerçek veya tüzel kişi ve kuruluşları kayıt altına alacak ve bunları KKGM'ye bildirilecek. Patates üretimi yapsın veya yapmasın ticari amaçla patates depolayan özel ve tüzel kişi ve kuruluşlar da bulundukları il veya ilçe tarım müdürlüklerine dilekçe ile bilgi verecek. İl ve ilçe müdürlükleri bu kişi veya kuruluşları irtibat bilgileri ve depo adresleri ile birlikte kayıt altına alacak.

Patates üretim izni alan üreticilerin tarlaları, bir üretim sezonunda bölgeyi temsil edecek şekilde örnekleme usulü kontrol edilerek karantinaya tabi hastalık etmenlerinin bulunup bulunmadığına dair sürveyler yapılacak. Sürvey sonuçlarına göre karantinaya tabi etmenlerle bulaşıklık tespit edilen alanlarda ilgili tebliğlere ve tamimlere göre karantina tedbirleri uygulanacak. -FATURALAR DA TAKİP EDİLECEK Patates Üretim İzni alan üreticiler, hasat zamanı pazarlamasını yaptıkları özel veya tüzel kişi ve kuruluşlara Patates Üretim İzin Belgesi'nin bir fotokopisini verecek. Patates depolaması ve ticareti yapan kişi ve kuruluşlar da üreticilerden izin belgesinin bir fotokopisini alacak ve satın alınan kişi adına fatura düzenleyecek. Gerek yemeklik gerekse tohumluk patatesi satışa sunacak yani bu faaliyeti ticari maksatla yapacak kişi veya kurumlar, üretim alanlarını ve elde edilen ürünün kontrol ve muayenesini il müdürlüğüne yaptırarak "Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası" alacak. Sürvey ekipleri, pazarlaması yapılarak başka bir bölgeye nakli yapılacak patatesler için Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası düzenleyecek. Pazarlama işini üretici yapıyor ise Patates Üretim İzin Belgesini gösterecek. Pazarlama, aracı kişi ve kuruluş tarafından yapılıyor ise patatesin satın alındığı üreticinin Patates Üretim İzin Belgesinin fotokopisi ve kişi adına düzenlenmiş faturanın fotokopisini gösterecek. Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası olmadan patateslerin bir yerden diğer yerlere nakli ve satışı yapılamayacak. Köy, Belde, İlçe ve il pazarlarında veya diğer satış noktalarında ayrıca nakliye esnasında pazarlanan gerek yemeklik gerekse tohumluk patates satışı ve nakli yapanlardan, köy muhtarı, belediye personeli, il-ilçe müdürlüğü personeli ve kolluk kuvvetleri tarafından "Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası" istenecek. -CEZALAR Talimatla düzenlenen hükümlere uymayan üreticiler ve satıcılar hakkında, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu, Tohumculuk Kanunu'na istinaden ilgili adli makamlara suç duyurusunda bulunulacak. Suç duyurusu ile beraber hastalık ve zararlı belirtileri görülen ürün gerekli analiz sonuçları gelene kadar ilgili kurum ve kuruluşlarca yeddi emine alınacak. Aksaklığa sebep olan kişiler ve kurumlar hakkında ilgili mevzuatlar doğrultusunda gereği yapılacak. Talimat hükümlerine aykırı hareket eden üreticilerin sertifikalı üretim için verilen tohumluk beyannameleri kabul edilmeyecek. -PATATES ÜRETİCİLERİNİN UYMAYA MECBUR OLDUĞU HUSUSLAR Patates üreticilerinden uymak zorunda oldukları kuralları içeren bir taahhütname alınacak. Patates Üretim İzni aldığı tarihten başlayarak bir yıl içerisinde patates yetiştiremeyen üreticinin üretim belgesi iptal edilecek. Taahhütnamede, üretici, üretim yerinde tespit edilen zararlı organizmalara karşı il/ilçe müdürlüğünce verilen yöntemlere göre mücadelesini yapacağına söz verirken, "buna rağmen söküm sırasında zararlı organizmalarla bulaşık çıkan bitkileri, herhangi bir bedel talep etmeksizin imha etmeyi" kabulleniyor. Üretici, taahhütnamede, Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası olmadan hiç bir yere patates satış ve nakli yaptırmayacağına ve bizzat yapmayacağına da söz veriyor. -YILLIK ÜRETİM 4 MİLYON TONDAN FAZLA Türkiye'de yılda 4 milyon tondan fazla patates üretimi yapılıyor. 1986'da 4 milyon ton olarak tahmin edilen üretim, 1997'de 5 milyon tonun üzerine çıktı. Ancak talebe ve bazı hastalıklara bağlı son yıllarda 4 milyon ton civarında değişiyor. Geçen yıl 4 milyon 366 bin ton olan üretimin, bu yıl 4 milyon 250 bin ton civarında alacağı tahmin ediliyor. Yaklaşık 150 bin-200 bin hektar alanda patates ekilen Türkiye, dünya patates üretiminin yapıldığı 151 ülke arasında, üretim alanı bakımından 12. sırada, üretim miktarı açısından da 13. sırada bulunuyor. Hektar başına verim 27 tona çıkarken, kişi başına ortalama 60 kilogram patates tüketiliyor. Bu arada kamuoyunda "patates siğili" olarak bilinen hastalık, Türkiye'de ise ilk kez 1997 yılında görülürken, hastalık etmeninin insana bulaşması ve zarar vermesi söz konusu değil.
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!
Yorum ekle

Yorum ekle

    • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
      heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
      winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
      worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
      expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
      disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
      joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
      sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
      neutral_faceno_mouthinnocent
Okunamayan kodu yenilemek için resmin üstüne tıklayınız